Σχεδόν 120 εκατ. Ευρωπαίοι στα όρια της φτώχειας

Η έκθεση εγκρίθηκε με πλειοψηφία στην ολομέλεια

Πάνω από 120 εκατομμύρια Ευρωπαίοι απειλούνται από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό όπως προκύπτει από το Συμβούλιο της Ευρώπης που έλαβε χώρα από 22-26 Ιανουαρίου 2018. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων (ECSR) δημοσίευσε τα ετήσια συμπεράσματά της για το 2017 σχετικά με τη θεματική ομάδα «Υγεία, κοινωνική ασφάλιση και κοινωνική προστασία».

Τα ετήσια συμπεράσματα αφορούσαν τα άρθρα του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, που εγγυάται τα θεμελιώδη κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα σχετικά με την απασχόληση τη στέγαση, την υγεία, την εκπαίδευση, την κοινωνική προστασία και την ευημερία.


Η Επιτροπή εξέφρασε την ανησυχία της για το γεγονός ότι σε πολλές χώρες το ποσοστό φτώχειας στην Ευρώπη είναι απαράδεκτα υψηλό και τα μέτρα που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση αυτού του θεμελιώδους προβλήματος είναι ανεπαρκή. Συγκεκριμένα, σε πολλά κράτη, τα επιδόματα κοινωνικής ασφάλισης (ιδίως όσον αφορά την ανεργία και το γήρας) βρίσκονται πολύ κάτω από το όριο της φτώχειας, ακόμη και αν ληφθεί υπόψη η κοινωνική πρόνοια, η οποία παραμένει πολύ χαμηλή.

Παράλληλα, η Ιταλίδα βουλευτής Nunzia Catalfo (Ανεξάρτητη, Κίνημα 5 Αστέρων), παρουσίασε έκθεση της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας και Αειφόρου Ανάπτυξης, σχετικά με το εισόδημα του πολίτη και την εξασφάλιση αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης για όλους.

Η έκθεση επισημαίνει ότι περίπου 120 εκατ. Ευρωπαίοι απειλούνται από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, εκ των οποίων τα 25 εκατ. είναι παιδιά. 40 εκατ. άνθρωποι αντιμετωπίζουν καθημερινά υλικές δυσκολίες και πάνω από 4 εκατ. είναι άστεγοι. 

«Η εισαγωγή ενός βασικού εισοδήματος, που θα καταβάλλεται χωρίς έλεγχο (της οικονομικής κατάστασης) ή απαιτήσεις εργασίας, είναι απαραίτητη για τη διαφύλαξη της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και για την ενίσχυση της συμμετοχής όλων στην κοινωνία», αναφέρει η έκθεση. Θεωρείται ότι η εισαγωγή ενός βασικού εισοδήματος που ορίζεται ως «καθολικό, ατομικό, άνευ όρων και επαρκές για την εξασφάλιση της αξιοπρεπούς διαβίωσης» θα ανακουφίσει τη φτώχεια και θα εγγυηθεί ίσες ευκαιρίες για όλους, πιο αποτελεσματικά από το υπάρχον σύστημα διάφορων κοινωνικών επιδομάτων, παροχών και προγραμμάτων.

Η έκθεση εγκρίθηκε με πλειοψηφία στην ολομέλεια. Το ψήφισμα τονίζει ότι το βασικό εισόδημα θα συμπληρώνει τις απολαβές για όσους απασχολούνται σε μη τυποποιημένες μορφές εργασίας ή εργασία με μειωμένο ωράριο, υποαπασχολούμενοι, ή έχουν μη αμειβόμενη εργασία.

Προτείνονται μία σειρά από συστάσεις προς τα κράτη-μέλη ώστε να μπορέσουν να ορίσουν σε εθνικό επίπεδο ανάλογες και προσαρμοσμένες ρυθμίσεις για την εγγύηση ενός βασικού μισθού του πολίτη και ένα νέο πλαίσιο κοινωνικού συμβολαίου μεταξύ των πολιτών και το ίδιο το κράτος.

Αναγνωρίζεται πως για την υλοποίηση ενός βασικού εισοδήματος, θα πρέπει να προβλεφθούν ενδιάμεσα στάδια αναθεώρησης του ήδη υπάρχοντος συστήματος στο τομέα της εθνικής κοινωνικής προστασίας και του φορολογικού συστήματος.

Σύμφωνα με το εγκριθέν κείμενο, τα κράτη μέλη πρέπει να εξετάσουν τη χρήση μεθοδολογιών και δεικτών αναφοράς για τον καθορισμό του επιπέδου των δικαιωμάτων που θα επιτρέπουν σε όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη να απολαμβάνουν ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο – όπως για παράδειγμα ο δείκτης (AROPE) «κινδύνου φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού» που ανέπτυξε η ΕΕ.

Τα κράτη-μέλη παροτρύνονται στη διοργάνωση δημόσιας εθνικής συζήτησης με θέμα το βασικό εισόδημα του πολίτη και στη πειραματική εφαρμογή του βασικού εισοδήματος του πολίτη σε εθνικό επίπεδο.